Kim powinien być tłumacz ustny?
Zawód tłumacza może mieć różne oblicza w zależności od rodzaju (tłumaczenie pisemne, ustne, avista, literackie, zwykłe, przysięgłe) i typu tłumaczenia. Tłumacz ustny jest jedną z najbardziej fascynujących i trudnych odmian zawodu tłumacza. Nie jest przesadą stwierdzenie, że tłumaczenie ustne jest jedną z najtrudniejszych i najbardziej interesujących form tłumaczenia. Wynika to z natury tłumaczenia ustnego, a dokładniej z zestawu cech i umiejętności, które składają się na dobrego tłumacza. Niniejszy post omawia, jaki powinien być i czego wymaga tłumaczenie ustne.
Czym jest tłumaczenie ustne?
Punktem wyjścia dla tłumacza jest tekst mówiony, który jest tłumaczony w czasie rzeczywistym. Jest to po prostu kwestia jak najszybszego przetłumaczenia tego, co zostało powiedziane w innym języku, czyli w czasie rzeczywistym, wraz z przetłumaczoną mową. Tłumaczenia ustne dzielimy na dwa podstawowe rodzaje: symultaniczne i konsekutywne.
Pierwsze z nich polega na słuchaniu tekstu, a następnie powtarzaniu go w języku docelowym. Tłumacz ustny. W obu przypadkach tłumacz może wykorzystać zrobione notatki, swoją wiedzę i obserwacje, aby jak najlepiej oddać treść tekstu. W przypadku tłumaczenia konsekutywnego ważne jest, by znajdować się blisko mówcy. Pozwala to tłumaczowi lepiej odczytać język ciała, gesty i ton mówcy.
Tłumaczenie symultaniczne, jak sama nazwa wskazuje, jest tłumaczeniem równoczesnym. Oznacza to, że zarówno mówca, jak i tłumacz mówią w tym samym czasie. Ten rodzaj tłumaczenia ustnego występuje najczęściej na międzynarodowych spotkaniach, wykładach lub konferencjach, gdzie złożone wypowiedzi w wielu językach są normą. Tłumaczenie kabinowe (szeptane), specyficzny rodzaj tłumaczenia symultanicznego, jest popularnym wyborem. Ten rodzaj tłumaczenia ustnego jest zdominowany przez technologię, z wykorzystaniem wysokiej jakości sprzętu audio, w tym mikrofonów, słuchawek i odbiorników. Ten rodzaj tłumaczenia ustnego jest bardzo wymagający, pomimo technicznych udogodnień. Dlatego też często zdarza się, że w jednej kabinie pracuje dwóch tłumaczy, którzy mogą się zmieniać.
Zawód tłumacza ustnego jest wymagający. Chociaż teoretycznie każdy może zostać tłumaczem ustnym, nie jest to łatwe. Trzeba posiadać wiele umiejętności i cech, które nie każdy posiada.
Wiedza jest najważniejsza!
Aby wykonywać tłumaczenia ustne, należy posiadać szeroką wiedzę z zakresu psychologii, językoznawstwa (zarówno polskiego, jak i języków obcych) oraz innych dziedzin nauki. Wynika to z faktu, że praca ta wiąże się z bezpośrednim i bliskim kontaktem dwóch osób. Wiedzę tłumacz ustny zdobywa poprzez specjalistyczne szkolenia, kursy i studia. W trakcie swojej kariery zawodowej będzie on stale poszerzał swoją wiedzę. Podobnie jest z językiem polskim, który wymaga ciągłego szlifowania i niezwykłej staranności. W obu przypadkach praca nad sobą nigdy nie jest skończona, więc dobry tłumacz zawsze będzie dążył do perfekcji, ale będzie też wiedział, że nigdy jej nie osiągnie. W świetle powyższego można śmiało stwierdzić, że tłumacz powinien lubić się uczyć i umieć robić to efektywnie, czyli szybko przyswajać wiedzę. Musisz być w stanie, w zależności od zlecenia, szybko przyswoić wszystkie fakty, które będą pomocne podczas tłumaczenia. Jest to kluczowy element końcowego sukcesu.
Po drugie, silny charakter!
Praca tłumacza ustnego jest stresująca. Wynika to zarówno ze specyfiki zawodu, jak i trudnych warunków zewnętrznych. To w dużej mierze od jakości i dokładności tłumaczenia ustnego zależy, czy spotkanie zostanie przeprowadzone w duchu wzajemnego zrozumienia. Tłumacz ustny znajduje się pod dużą presją. Utrudnia mu to podejmowanie szybkich decyzji i przeprowadzanie skomplikowanych obliczeń umysłowych w celu uzyskania najlepszego wyniku. Idealnie odtworzone wypowiedzi. Podczas tłumaczenia ustnego należy być przygotowanym na nieoczekiwane sytuacje. Musisz poradzić sobie ze wszystkim. Jeśli ktoś nie ma cierpliwości i spokoju, może to być bardzo trudne. Z czasem nauczysz się coraz lepiej radzić sobie ze stresem. Być może nigdy nie będziesz w stanie się go pozbyć, ale możesz nauczyć się sobie z nim radzić.
Po trzecie, używaj dyskrecji i taktu.
Nie trzeba być ekspertem, by wiedzieć, że tłumacza przysięgłego obowiązuje tajemnica zawodowa. Dotyczy to również tłumaczeń ustnych. Należy pamiętać, że charakter wypowiedzi ustnej różni się od dokumentu tekstowego. W związku z tym najlepiej jest być bardziej powściągliwym podczas omawiania pracy na osobności. Jest to szczególnie ważne, gdyż nie tylko umiejętności merytoryczne są brane pod uwagę przez potencjalnych pracodawców, ale również ta cecha. Interakcja z osobami pochodzącymi z różnych kultur i środowisk wymusza na tłumaczu, który jest z nimi w ciągłym kontakcie, znajomość kodów zachowań, które są akceptowalne w każdym środowisku. Nieznajomość tych niuansów może być bardzo problematyczna. Tłumaczenie może być bardzo satysfakcjonujące, ale mały błąd może zrujnować pracę.
Tłumacz musi być zainteresowany światem i jego mieszkańcami!
Może to brzmieć jak frazes z poradnika dla gospodyń domowych, ale prawdą jest, że każdy, kto wykonuje ten zawód, będzie czerpał przyjemność z poznawania nowych ludzi i miejsc. Znajdzie się również w takich sytuacjach. Gdy musimy przetłumaczyć coś, co w mniejszym lub większym stopniu wymaga podróży, przydaje się naturalna ciekawość świata. Szeroki wachlarz zainteresowań związanych z bieżącymi wydarzeniami, kulturami i innymi sferami niemal zagwarantuje, że tłumacz nie będzie zaskoczony, gdy zostanie poproszony o przetłumaczenie mniej formalnych kwestii. Nie inaczej jest w relacjach interpersonalnych. Możemy zwiększyć swoje szanse na zapewnienie sobie utrzymania, jeśli uda nam się wzbudzić pozytywne emocje u osób, z którymi współpracujemy. Istnieją również mówcy i przemówienia, które inspirują i interesują, nawet jeśli nie mają celu zawodowego. Ważne jest, aby wiedzieć, jak je uchwycić i docenić.
Tłumaczenie ustne to praca, która wymaga szerokiego zakresu umiejętności. Ważna jest nie tylko biegła znajomość języka obcego, ale również języka polskiego. Podczas tłumaczenia ustnego tłumacz musi również wykazywać się pewnymi cechami charakteru. Pomagają one tłumaczowi z jednej strony przezwyciężyć stres i dyskomfort środowiska pracy, a z drugiej utrzymywać dobre i poprawne relacje z wieloma osobami. Zapewnia to profesjonalne i przydatne znajomości. Tłumacz ustny powinien być świadomy konieczności ciągłego doskonalenia swojego warsztatu, aby nie dać się zaskoczyć oryginalnością wypowiedzi prelegenta i być w stanie poradzić sobie w każdych okolicznościach. Choć w świetle powyższego może się wydawać, że w tego typu pracy czeka nas tylko krew pot i łzy, to może ona przynieść nam również ogromną satysfakcję, której nie znajdziemy w żadnym innym zawodzie tłumacza przysięgłego.
